Het instrument van de onderlinge overlegprocedure is bedoeld voor gevallen waarin belastingheffing in strijd met het belastingverdrag is ontstaan of dreigt te ontstaan. Voorbeelden van gevallen waarvoor de onderlinge overlegprocedure een oplossing kan bieden, zijn:
- −een belanghebbende heeft een tijd in het buitenland gewerkt en beide staten menen een heffingsrecht te hebben;
- −een belanghebbende ontvangt een pensioen uit het buitenland en beide staten menen een heffingsrecht te hebben;
- −een belanghebbende wordt door twee staten beschouwd als inwoner. Het wereldinkomen van de belanghebbende wordt door beide staten in de heffing betrokken.
Een onderlinge overlegprocedure kan in sommige gevallen overigens door de belanghebbende eenvoudig worden voorkomen door een (gecorrigeerde) aangifte in te dienen. Bijvoorbeeld, een belanghebbende die in het buitenland woont en in Nederland werkt, moet in beide landen aan zijn aangifteverplichting voldoen. Als daar niet aan wordt voldaan, kan een situatie van belastingheffing in strijd met het belastingverdrag ontstaan. In een dergelijk geval kan het zijn dat het alsnog indienen van een belastingaangifte voldoende kan zijn om de belastingheffing in strijd met het belastingverdrag weg te nemen.
Voorbeelden van typische situaties op het gebied van verrekenprijzen:
- −de situatie waarin, in het kader van de belastingheffing, de prijs voor de levering van goederen of diensten tussen verbonden ondernemingen wordt gecorrigeerd door de Nederlandse belastingdienst dan wel de buitenlandse belastingdienst;
- −situaties die zien op de winsttoerekening aan een vaste inrichting.
